مستند ماشین بیگ بنگ - Big Bang

مستندي درباره ماشين LHC - بزرگترين و پرخرج ترين آزمايش علمي جهان

بزرگ ترين آزمايش بشر در طول تاريخ

بزرگترین آزمایش علمی تاریخ بشر در مرز فرانسه و سوئیس آغاز شد. ساعت 12 ظهر روز چهارشنبه 20 شهریور به وقت ایران و مطابق با 10 سپتامبر 2008 ‌اتاق كنترل شتاب دهنده حلقوی سرن به نام LHC‌ كه میزبان مدیران سالهای دور و نزدیك این مجموعه،‌ دانشمندان و خبرنگاران بود،‌ با توضیحات كوتاه مدیر فعلی سرن، ‌كار خود را آغاز كرد !

این شتاب دهنده عظیم که Large Hadron Collider نام دارد با هزینه 9 میلیارد دلار و بزرگترین و پیچیده ترین دستگاهی است که تاکنون توسط بشر ساخته شده است. این شتاب دهنده پروتون ها را با بیش از 99.99 در صد سرعت نور به حرکت در می آورد، سپس آنها را به هم می کوباند. بر اثر این برخورد دمایی بیش از 1000,000 برابر دمای خورشید در مقیاس کوچک ایجاد می شود! این دستگاه قادر است شرایط پس از بیگ بنگ یا شروع کائنات را در مقیاس میکروسکوپی شبیه سازی کند.

Large Hadron Collider، یا LHC‌ که به نام "برخورد دهنده هادرونی بزرگ" به فارسی ترجمه شده است، برای برخی حکم ماشین قیامت را پیدا کرده است. این برخورد دهنده یا به عبارت دیگر "شتاب دهنده ذره ای" در حقیقت یک آزمایشگاه فیزیک است شامل یک تونل ۲7 کیلومتری که در زیر زمین ساخته شده است . در این تونل ذرات کوچکتر از اتم (ذرات بنیادی) تا سرعتهای حیرت آوری نزدیک به سرعت نور شتاب داده میشوند تا پس از جمع کردن حدود ۱۴ تریلیون الکترون ولت* انرژی، با هم برخورد کنند.

با دنبال کردن و مطالعه این برخوردها و نتایج حاصل از آن، فیزیکدانان امیدوارند به اسراری از دنیای زیر اتمی دست یابند که تاکنون خود را از چشم و ابزار و دوربین های آنان پنهان نگه داشته است.

برخورد دهنده هادرونی بزرگ (Large Hadron Collider) که متعلق به سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای (CERN) میباشد، در اعماق یكصد و هفتاد و پنج متری زمین، نزدیک شهر ژنو در ناحیه مرزی سوئیس و فرانسه بنا شده است و به علت اندازه بزرگ آن، بخشی از آن در خاک فرانسه و بخشی دیگر در سوئیس قرار گرفته است.

سیر تکمیل پروژه این برخورد دهنده از ایده به عمل بیش از دو دهه طول کشیده است، اما سرانجام در روز چهارشنبه (دهم سپتامبر) اینكار میسر شد و برای اولین بار این ماشین غول پیکر به راه انداخته شد. یکی از اولین اهدافی که برای این شتاب دهنده بزرگ در نظر گرفته شده، تولید و مطالعه برخوردهای بنیادینی است که به عقیده فیزیکدانان مشابه هستند با آنچه که در لحظات آغازین شروع کائنات، یا انفجار بزرگ (بیگ بنگ) اتفاق افتاده است.

اگر چه دانشمندان و علاقه مندان بسیاری در اروپا و گوشه و کنار دنیا با بیقراری در انتظار به راه افتادن این برخورد دهنده بزرگ و شروع به آزمایشهای مختلف برای مطالعه ذرات بنیادی بودند، خبر آماده شدن و به راه افتادن عنقریب این دستگاه عده دیگری را در وحشتی عمیق فرو برده بود : وحشت روز قیامت !

و اما نکاتی در مورد این ماشین شتاب دهنده CERN كه قرار است شرایط مشابه با بينگ بنگ یا لحظات آغازین شروع کائنات را ایجاد کند، بصورت اختصار مرور كنید:

۱- مدت ۲۰ سال است که این پروژه در حال اجرا است.
۲- گروهی متشکل از ۷۰۰۰ دانشمند و فیزیکدان با مشاركت ۸۰ کشور جهان در این پروژه کار کرده اند !
۳- این ماشین که شبیه یک تیوپ است محیطی برابر با ۲۷ کیلومتر دارد و در ۱۷۵ متری زیر زمین نصب شده است بطوریكه یک قطار به راحتی می تواند از داخل آن عبور کند.
۴- هدف از آزمایشات این شتاب دهنده، پاسخ به سوالات بزرگ فیزیک از طریق اصابت و برخورد پروتون ها با یکدیگر با سرعت نور (300 هزار کیلومتر در ثانیه) است.
۵- دمای تولید شده در آن، ۱،۰۰۰،۰۰۰ بار از دمای مرکز خورشید بیشتر است !
۶- مگنت های ابر رسانای بکار گرفته شده در این ماشین، می تواند دما را همانند اعماق فضا پایین بیاورد.
7- این پروژه با هزینه ای بیش از 9 میلیارد دلار آغاز شده است و مهندسان پیچیدگی آن را بسیار بیش از پیچیدگی ماموریت سفر انسان به ماه می دانند.
8- آنها امیدوارند در این چند میلیونیوم ثانیه،‌ اتحاد نیروهای اصلی، ‌ابعاد اضافی عالم، ‌ماده تاریك، ‌ضد ماده و همینطور بسیاری از ذرات بنیادی ابتدایی را آشكار كنند

9- فیزیكدانان ذرات معتقدند در این آزمایش می توانند شرایط اولیه شكل گیری عالم بر مبنای نظریه مهبانگ را شبیه سازی كنند.
10- این شتاب دهنده به شكل دایره ای غول پیكر در زیر زمین و زیر خاك كشورهای فرانسه و سوئیس می گذرد و دایره ای به محیط 27 كیلومتر را شكل می دهد.
11- بسیاری از محققان امیدوارند با انجام این آزمایش و تكرار آن در ماه‌ها و سالهای آینده به شرایط اولیه كیهان دست یابند.
12- تا این لحظه همه مراحل آزمایش مطابق برنامه از پیش تعیین شده به پیش رفته است.